چه کسانی دچار اختلال یادگیری میشوند؟
در کوششهای مکرری که برای گزینش جمعیت کودکان ناتوان در فراگیری بعمل آورده ابعاد مختلف مسئله مورد عنایت قرار گرفته است و هر گروهی بر اساس دیدگاه خود و با روش متفاوتی مسئله را وارسی و تعریفی از آن به دست داده است.در سال ۱۹۶۸ یک تعریف بوسیله کمیته مشاوره ملی در زمینه کودکان ناتوان در گزارش سالیانه آنها به کنگره بعمل آمد ” کودکان ناتوان در فراگیری در ۱ یا چند فراگرد اساسی روانی در رابطه با فهمیدن یا کاربرد زبان شفاهی یا کتبی درماندگی نشان میدهند تظاهرات این درماندگی محتمل است به صورت آشفتگی در گوش کردن، اندیشه کردن، سخن گفتن، خواندن، نوشتن هجی کردن یا حساب باشد.
چه افرادی دارای اختلالات فراگیری(یادگیری ) هستند؟
اختلال یادگیری
ناتوانی یادگیری تقریباً در پنج تا ده جمعیت فراوانی دارد.
حدود نصفی از اختلالهای فراگیری در حوزههای اختلال خواندن طبقه بندی میشوند، در اغلب موارد آغاز ناتوانی یادگیری در فاصله زمانی قبل از دبستان تا کلاس دوم معلوم میشود.
آغاز قبل از کلاس اول بطور معمول نشانگر نوعی تأخیر رشدی در زبان، تأخیر در فراگیری مفاهیم جدید در منزل، یا تأخیر در کارکرد، در قیاس با همسالان پیش دبستانی و مهد کودکی است.
آغاز در ابتدای وارد شدن به مدرسه بطور معمول به شکل نمرههای پایین، فراگیری پایین معلوم میشود.
میزان بروز این مشکل خواندن در پسران ۳ برابر افزونتر از دختران میباشد.
اینگونه کودکان به علت چالش در فرایندهای اطلاعاتی از جمله کاستی ادراک بینایی و ادراک شنیداری، خواندن را سختتر میآموزند.
این کودکان بعضی موقعیتها مشکلات دیگری هم مانند واژگون سازی اعداد، حروف و کلمات روبرو هستند.
در پژوهشهای نوین راهبردهایی توصیه شده که بر اساس آن میتوان به این کودکان کمک کرد تا خواندن را به صورت مناسبتر بیاموزند.
اختلال یادگیری چیست؟
یکی از پیامدهای ناکارآمدی مغز شیوهای که مبتلایان به اختلال یادگیری اطلاعات را کسب کرده و پردازش میکنند که از کارکرد عادی و قابل انتظار برای کودک یا بزرگسالی که میتواند بدون مشکل جدی یاد بگیرد، متمایز است.
یک اختلال یادگیری شاید از لحاظ علمیدر حوزههای شناسایی کلمه، ادراک خواندن، حساب کردن، استدلال کردن، هجی کردن ویا کلمهبندی نوشتن به وجود آید.
اختلالات یادگیری احتمال دارد با حالتهای مختلف ADHD (اختلال بیش فعالی همراه به نقص توجه)، اختلالات رفتاری، ناتواناییهای حسی یا دیگر شرایط کلینیکی یا عصبشناختی هم زیستی داشته که شامل بیماریهای سلولهای داسی شکل، دیابتها، کموزنی در هنگام تولد، جراحی قلبی نئوناتال، سرطان خونی، تورم لنفاوی حاد و هیدرو سفالها میشود (بریسلاو و همکاران، ۲۰۰۰؛ دالن و همکاران، ۲۰۰۶؛ ایسر و تیلمن، ۲۰۰۱؛ جیمسون، ۲۰۰۶؛ هیلینگس فورد و ورنوفسکی، ۲۰۰۴؛ وانگ، ۲۰۰۷)
علی رغم این به دلیل کاستی کارکرد و یا دشواریها اجتماعی، مبتلا بودن به اختلال یادگیری سبب افسردگی واضطراب میشود.
ولی این مشکل نه یک اختلال یادگیری است و نه به وسیلهی یک اختلال هیجانی به وجود میآید.
انواع ناتوانیهای یادگیری
بررسیها نشان داده است که کارکرد غیر عادی مغز در پردازش زبانی- شنیداری (مثل پردازش صداشناسی نامگذاری سریع اتوماتیک) در تعداد زیادی از مبتلایان به نارسا خوانی دیده شده است (شای ویتز و همکاران، ۲۰۰۲؛ ولف و همکاران، ۲۰۰۰)
تحقیق اختلال ریاضی که از تصویر عصبی استفاده میکند به گستردگی تحقیق نارساخوانی نیست.
ولی بهرحال بررسیهای عصب شناختی به آشکار انواع ناکارآمدیهای مغز را به اثبات رسانده است (هکت و همکاران، ۲۰۰۱)
– عدم توانایی در فراگیری و یادآوری کلماتی که دیده اند.
– آینه نویسی دارند یعنی بعضی حروف کلمات را برعکس از پایان به اول مینویسند.به عنوان مثال کلمه (سارا) را (راسا) مینویسند.- در هجی کردن کلمات مشکل دارند.
– اشکال در سازماندهی مواد و مطالب نوشتاری
– اشکال در یافتن کلمات درست به منظور برقراری ارتباط گفتاری یا نوشتاری
– قاطی کردن حروف کلمات، معکوس خواندن حروف و کلمات
– کاستی توانایی در خواندن کلمات، کاستی در حافظه دیداری جهت ارتباط نشانههای زیانی
– اشکال در تخیل و تجسم کلمات، اشکال در اندوخته سازی و بازیابی اسامی حروف نوشته شده.
– از خواندن لذت نمیبرند.
– اشکا لات در نوشتن دیکته، اشکال در اعمال آنچه نسبت به موقعیتهای اجتماعی یا فراگیری خوانده شده است.
– خط ناخوانا، پریشانی در بکارگیری حروف و جایگزینی حروف همخوان مانند همپازی به جا همبازی
– نسنجیدگی و بیقراری در بکارگیری دست ورنون
– معلولیتهای جسمانی مانند اشکالات دیداری و شنیداری، محدودیت واژهها – نیروی زیستن ناکافی، معلولیتهای فرهنگی و اجتماعی
– عوامل شخصیتی (اشکالات عاطفی و سازگاری)، عوامل اجتماعی، علل محیطی – فقدان پرداختن به مدرسه و تغییر مکرر مدرسه یا آموزگار، شرایط نامساعد خانه
– شیوههای آموزشی ناقص و تشکیلات ناقص مدرسه، محتوای ناکافی متن خواندنی که شامل ارزش باشد.
– اشکال در درک موقعیت فضایی، فقدان برتری جنبی، آشفتگی در قدرت حرکت – تشخیص ضعفیف بین تصاویر شبیه گرچه کودکان بطور طبیعی و بطور نرمال میشنوند، ولی در نهایت، در ادراک کلمات یا حروف، برای اینکه آنها را به نظم، ترتیب و قانون درست دربیاورند، با دشواری کامل مواجه اند.(ب) را با (پ) چنان قاطی و اشتباه میکنند که کلمات شبیه بنا شده از حروفهای ب و پ شنیداری و بینایی، حتی از دید دستور آموزشی و پرورشی، کاملاً در هم و پر اشتباه خواهد شد.هجی کردن به غلط صورت میگیرند و حروف یک کلمه را پس و پیش مشاهده میکنند.
گرچه این دانش آموزان هوش میانه، هوش نرمال یا هوش فرا دارند، ولی در صورت توجه نکردن به قابلیتهای خلاقانه و هنرمندانهی این کودکان، آنها را در گذرگاه درماندگی، نا امیدی و کسب نکردن کامیابی و گنگی در یادگیریهای دیگر میگذاریم و مشکلات رفتاری و هیجانی غیر حقیقی را بعنوان مجموعهای از اختلالهای برای این کودکان تحفه آور میشویم.
انواع اختلالات خواندن : طبقه بندی گوناگونی از اختلالات خواندن معرفی شده است که مایکل باست افرادی را که گرفتار اختلال خواندن هستند به ۳ دسته تقسیم میکند: اول گروهی که اختلال خواندن آوایی دارند.این اشخاص مجموعه لغات نسبتاً زیاد و چشمگیری را در ذهن شان اندوخته کرده اند ولی هجی کردن آنها نقص دارد.
دسته دوم کسانی هستند که اختلال خواندن ایدهای دارند این دسته میخوانند و هجی میکنند ولی در ساختار بینایی لغت اشکال دارند و دسته سوم افرادی که چالش هر دو گرو ه را دارند.
بعضی متخصصان هم اختلال خواندن را شامل عقب ماندگی، اختصاصی خواندن، وارونه خوانی و دیسلکسی رشدی میدانند.
علتهای اختلال خواندن : مشکلات در نارساخوانی به صورت ویژه ناشی از کارکرد و ساختار غلط مغز در پردازش زبان آوایی و زبان نوشتاری، بینایی و زبان حرکتی ارتباطی است.بسیاری از مبتلایان به آشفتگی در خواندن، شواهدی را در زمینه فقدان پیشرفت سلولهای مغز مشخص میکنند که در بخشهای بینایی و شنوایی سبب گسترش مشکلات در خواندن میشود.
جالب است بدانیم بعضی مبتلایان به آشفتگی در خواندن، بطور مشخص دست خط آنها بسیار ناخواناست.
– مشکلات ادراک شنیداری
– مشکلات ادراک دیداری
– مشکلات مراحل زبان بعضی از کودکان مشکلات فقدان توانایی در تمیز شنیداری صداها را دارند که این دشواری امکان دارد در نتیجه عفونی شدن گوش که فرد قبلا به آن گرفتار شده، بوجود بیاید.
کاریلو عقیده دارد دلیل اختلال خواندن، پیموده نشدن سلسله مراتب خواندن است.
منظور وی این است که اول پایه زیرین در طفل کامل شود و بعد پایههای دیگر طی شوند.
